Na start-up Aratos HAPS vestigt ook Aratos Systems BV zich nu op Gate 2 in Rijen. Aratos Systems BV is gespecialiseerd in ruimte & satellieten, informatie- & communicatie- (cyber) technologie en binnenlandse veiligheid. Deze verhuizing moet de interne en externe samenwerking en communicatie, bijvoorbeeld rond Aratos HAPS, vergemakkelijken. “We zijn blij en enthousiast dat we ons hoofdkantoor naar Rijen verplaatsen”, zei Nikos Bogonikolos, directeur van Aratos Systems BV hierover. “En het bevalt ons vooral dat we nu zo dicht bij Aratos Groups veelbelovende initiatief Aratos HAPS zitten.”

Aratos Systems BV en Aratos HAPS zijn onderdeel van Aratos Group. Aratos Group is in 2003 opgericht in Griekenland. Het bedrijf heeft wereldwijd ondernemingen. Sinds 2017 zijn ze ook actief in Nederland. Peter Tjia is CEO van de vijf Nederlandse ondernemingen, waaronder ARATOS HAPS BV. Deze bedrijven zijn gespecialiseerd in slimme IT-oplossingen – zoals downstream processing en blockchain – gericht op onder meer binnenlandse veiligheid, medische toepassingen en overheidsdata.

Dataverzameling vanuit de stratosfeer

Op 1 mei 2020 tekende Aratos HAPS het huurcontract bij Gate 2. Vanuit Rijen werkt het bedrijf aan een high tech platform dat dataverzameling vanuit de stratosfeer mogelijk moet maken. CEO Peter Tjia: “In dit proces staat de eindgebruiker centraal. Daarvoor moeten we steun krijgen en toegang hebben tot een innovatief ecosysteem. Dat is een belangrijke reden waarom we voor deze locatie kozen. Met de aanwezigheid van bijvoorbeeld Koninklijke Luchtmacht en Daedalus Aviation Group is hier veel kennis aanwezig. Ook zoeken wij actief de samenwerking met andere partijen uit de regio op.”

Data verzamelen over wat er op onze aardbol gebeurt is niet nieuw. Denk aan GPS – satellietdata die je in je auto gebruikt om van A naar B te rijden. Of aan drones die beelden verzamelen voor digitale oppervlakte- of terreinmodellen en vliegtuigen die ingezet worden voor surveillance vanuit de lucht.

Satellieten bevinden zich in de mesosfeer. Passagiersvliegtuigen en drones vliegen in de troposfeer. High-Altitude Platform Station systems (HAPS) richt zich op de laag daartussen: de stratosfeer. Wat is daar het voordeel van?

Peter: “Vliegen in de stratosfeer maakt het real time verzamelen van data over grotere oppervlaktes bereikbaar voor veel meer partijen dan dat nu het geval is. Het is minder kostbaar. Je moet het zo zien. Om satellieten te lanceren heb je een raket nodig. En je haalt ze ook niet zomaar naar beneden. In de troposfeer, waar bijvoorbeeld passagiersvliegtuigen zich bevinden, is het dan weer relatief druk. En er is veel luchtweerstand, dus in de lucht blijven kost gewoon veel energie. Dat maakt voor een langere periode achter elkaar monitoren of surveilleren vanuit die luchtlaag lastig. Door te vliegen in de stratosfeer neem je die nadelen weg. Het kost veel minder energie om er te vliegen, en je kunt er redelijk makkelijk komen. Op dit moment wordt deze luchtlaag nog niet echt benut. En wij zien hier een goede businesscase in. Wij geloven echt dat dit wereldwijd impact kan hebben. Daarom pakken we de verdere ontwikkeling hiervan op.”

Aratos HAPS is een dochteronderneming van de Griekse Aratos groep. Hoe kwamen jullie bij Gate 2 terecht?

Peter: “Het plan voor het High-Altitude Platform Station systems (HAPS) is in Griekenland ontstaan. Voor de verdere ontwikkeling van dit idee bleek Nederland beter geschikt. Uit ervaring weet ik dat je bij dit soort innovaties een samenwerking tussen publieke en private sector nodig hebt. En draagvlak, zodat je weet dat wat je ontwikkelt straks ook echt omarmd wordt. In de regio Midden-Brabant gebeurt veel op het gebied van aerospace. Denk aan de luchtmacht, maar ook aan een bedrijf als Daedalus Aviation Group. Hier zit bijvoorbeeld ook het Air Mobility Training Center van Defensie. Via de BOM kwam ik in contact met Midpoint Brabant en met programmamanager Pierre van Kleef. Door het kennisaanbod van andere bedrijven op de campus is dit voor ons de perfecte plek. Je loopt toch sneller bij elkaar binnen als je vanuit hetzelfde pand werkt. En we zoeken nadrukkelijk de lokale samenwerking op met zowel publieke als private partijen uit de regio.”

De ruimte die Aratos HAPS huurt, moet nog ingericht worden. Wat gaat hier de komende tijd gebeuren?

Dick van Druten is managing director bij Kylla. De investeringstak van het bedrijf Kylla Capital Partners BV, is mede aandeelhouder van Aratos HAPS. Dick vertelt: “Samen met Paul van Kempen, directeur van aerospace en hightech specialist KEC BV, maken we een feasibility scan. Dat is het startpunt voor verdere ontwikkeling: een grondstation, software, een object dat de lucht in gaat en sensoren. En welke data is het meest interessant? Dat onderzoek doen we samen met de klant. Dus niet: wij bedenken iets moois, en vervolgens is er niemand die het wil hebben. De wensen van klanten zijn sturend in dit proces. We werken nu bijvoorbeeld al samen met de stad Parijs, voor warmte monitoring. Uiteindelijk willen we industrial lead worden: een aanjager van innovatie op dit vlak. In eerste instantie zal onze ruimte op Gate 2 bedoeld zijn als een ontmoetingspunt en project office, op den duur is het ook de bedoeling dat we hier gaan bouwen. Over 12 tot 18 maanden zijn we dan als het goed is klaar om de lucht in te gaan voor een maiden flight.”

Aratos Group is in 2003 opgericht in Griekenland. Het bedrijf heeft wereldwijd ondernemingen. Sinds 2017 zijn ze ook actief in Nederland. Peter Tjia is CEO van de vijf Nederlandse ondernemingen, waaronder ARATOS HAPS BV. Deze bedrijven zijn gespecialiseerd in slimme IT-oplossingen – zoals downstream processing en blockchain – gericht op onder meer binnenlandse veiligheid, medische toepassingen en overheidsdata. Kylla Corporate Transactions is in 2002 opgericht in Amsterdam. Het bedrijf bemiddelt tussen ondernemers en investeerders wereldwijd. Daarnaast financiert Kylla projecten vanuit haar investeringstak, zoals Aratos HAPS.

“Ik kan hier alles uitproberen. Dat maakt het leerzaam.”

In het Campione project, mede geïnitieerd door Midpoint Brabant en gevestigd bij Gate 2, werken studenten van ROC Tilburg zij aan zij aan slim onderhoud. Vandaag spreken we met Gijs Pijnenburg en Mart Dekkers. Zij studeren af aan respectievelijk de opleiding procestechniek en de opleiding mechatronica. “Het onderzoek dat ik hier doe is straks breder bruikbaar voor de procesindustrie. Interessant én uitdagend, dus.”

Zoemende pompen, het ruisen van vloeistoffen door leidingen. Vaten die zich langzaam vullen met water, gecombineerd met de geur van motorolie en lampjes die aan en uit knipperen. Als je bij Gate 2 – Smart Industry Campus in Rijen – twee trappen omhoog klimt, waan je je naast een levensechte, industriële productielijn. Hier staat fieldlab Campione: een proefopstelling met de geavanceerde techniek die je in ook in de industrie tegenkomt, maar dan in het klein. “We pompen alleen water rond, hoor. Anders zou het iets te gevaarlijk zijn,” vertelt mechatronica-student Mart, breed glimlachend. “Zie je die glazen flessen?” vraagt hij, terwijl hij schuin boven zijn hoofd naar de installatie wijst. “Daar zitten normaal gezien chemische stoffen in.”